پلی متیل متاکریلات (PMMA) / آکریلیک
پلی متیل متاکریلات PMMA CM205 شرکت FORMOSA تایوان
پلی متیل متاکریلات چیست؟
پلی متیل متاکریلات یا به اختصار PMMA یک نوع پلیمر است که از استر متاکریلیک اسید و متیل متاکریلات تشکیل شده است. پلی متیل متاکریلات یک پلیمر ضد ضربه و شفاف است که به عنوان یک جایگزین مناسب برای شیشه در برخی از کاربردها مورد استفاده قرار می گیرد.
پلی متیل متاکریلات برخی ویژگی های مهمی مانند شفافیت بالا، مقاومت در برابر اشعه UV، خواص الکتریکی مناسب و وزن کم را داراست. همچنین، این پلیمر در برابر شکستگی و ضربه مقاوم است و می تواند به صورت شفاف یا نیمه شفاف در دستگاه های نورپردازی، ویترین ها، پوسترهای نمایشگاهی، لامپ ها و غیره استفاده شود.
پلی متیل متاکریلات همچنین با نام تجاری اکریلیک شناخته می شود و در صنعت به عنوان یک جزء اصلی در تولید شیشه های دیواری، عینک، لنزهای مختلف (مانند لنزهای تماسی)، لوازم آرایشی و خانگی، بسته بندی، محصولات نورپردازی و بسیاری از محصولات دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع پلی متیل متاکریلات کدامند؟
پلی متیل متاکریلات در انواع مختلفی تولید می شود، که برخی از رایج ترین انواع آن شامل موارد زیر می شود.
شیت پلی متیل متاکریلات
این نوع پلی متیل متاکریلات به صورت شیت های تخت و شفاف عرضه می شود. از آن برای ساخت ویترین ها، نمایشگاه ها، تابلوهای تبلیغاتی، در و پنجره ها، پوسترهای نمایشگاهی و سایر کاربردهای مشابه استفاده می شود.
لوله و میله پلی متیل متاکریلات
این نوع از پلی متیل متاکریلات به صورت لوله ها و میله هایی با قطرها و ضخامت های مختلف تولید می شود. از آن برای ساخت لوازم نورپردازی، لامپ ها، تابلوهای روشنایی، سیستم های نمایش و غیره استفاده می شود.
نوار پلی متیل متاکریلات
این نوع پلی متیل متاکریلات به صورت نوارهای باریک و شفاف قابل استفاده است. معمولا در صنایع بسته بندی، محافظت الکترونیکی و کاربردهای نورپردازی به کار گرفته می شود.
اکریلیک ریزدانه ای
اکریلیک ریزدانه ای یا رزین استوانه ای در قالب ذرات ریز عرضه می شود. این نوع پلی متیل متاکریلات معمولا برای ریخته گری و تولید قطعات دقیق در صنایع مختلف مانند خودروسازی، الکترونیک و پزشکی استفاده می شود.
توجه داشته باشید که این فقط برخی از نمونه های رایج انواع پلی متیل متاکریلات هستند و در عمل ممکن است انواع و برندهای دیگری نیز وجود داشته باشند.
کاربردهای پلی متیل متاکریلات کدام است؟
پلی متیل متاکریلات در بسیاری از صنایع و کاربردها مورد استفاده قرار می گیرد. در زیر، به برخی از کاربردهای رایج آن اشاره میکنیم.
جایگزین شیشه
از پلی متیل متاکریلات به عنوان یک جایگزین مناسب برای شیشه استفاده می شود. به علت شفافیت بالا و مقاومت در برابر شکستگی از این پلیمر در ساخت در و پنجره ها، تابلوهای تبلیغاتی و ویترین های مغازه ها استفاده می شود.
صنایع نورپردازی
به دلیل خواص نورپردازی مطلوب، پلی متیل متاکریلات در تولید لامپ ها، تابلوهای روشنایی، نمایشگرهای LED و لوازم نورپردازی دیگر استفاده می شود.
صنایع خودروسازی
در صنعت خودروسازی، پلی متیل متاکریلات در تولید فیبر نوری، فاصله گیرها، داشبوردها، پوشش های شفاف و قطعات دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
صنعت هواپیمایی
پلی متیل متاکریلات در هواپیماها به عنوان پنجره ها و نمایشگرهای داخلی استفاده می شود. این پلیمر مقاوم در برابر شوک است و به دلیل وزن سبک آن بسیار مورد توجه شرکت های سازنده هواپیما قرار می گیرد.
صنعت پزشکی
این پلیمر در تولید لنزهای تماسی، عینک های نظامی و شیشه های محافظ استفاده می شود. همچنین، در صنعت دندانپزشکی برای ساخت قطعات پروتزها و دندان های مصنوعی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
صنعت الکترونیک
از پلی متیل متاکریلات در تولید قطعات الکترونیکی، پوشش های شفاف برای صفحات نمایش، و سایر قطعات الکترونیکی استفاده می شود.
صنعت بسته بندی
به دلیل شفافیت، مقاومت در برابر شکستگی و خواص حفاظتی، پلی متیل متاکریلات در صنعت بسته بندی برای تولید قطعات بسته بندی، جعبه ها، ظروف غذایی و نمایشگرهای محصولات استفاده می شود.
صنعت هنرهای دستی
به عنوان یک ماده قابل تشکیل و انعطافپذیر در صنعت هنرهای دستی برای ساخت اشیاء دکوراتیو، نقاشی های مدرن و آثار هنری مورد استفاده قرار می گیرد.
با این حال، این موارد تنها برخی از کاربردهای پلی متیل متاکریلات هستند و ممکن است استفاده های دیگری نیز وجود داشته باشد.
ویژگی های پلی متیل متاکریلات
برخی از ویژگیهای پلی متیل متاکریلات (PMMA) عبارتند از:
شفافیت
پلی متیل متاکریلات یک پلیمر شفاف است که به خوبی نور را از خود عبور می دهد. این ویژگی آن را به یک جایگزین مناسب برای شیشه تبدیل می کند.
مقاومت در برابر شکستگی
این پلیمر نسبت به شیشه، مقاومت بالایی در برابر شکستگی دارد. در صورتی که برخورد شدید با سطح آن صورت گیرد، به جای خرد شدن به صورت ترک های کوچک شکسته می شود.
خواص مکانیکی
پلی متیل متاکریلات دارای مقاومت مکانیکی مناسبی است. این پلیمر به صورت عمومی مقاوم در برابر ضربه و خراش بوده و پایداری بالایی را در برابر تغییرات دما نشان می دهد.
خواص الکتریکی
این پلیمر خواص الکتریکی خوبی دارد و از جمله عایق های الکتریکی مناسب به حساب می آید. این ویژگی آن را برای کاربردهای الکترونیکی و الکتریکی بسیار مناسب کرده است.
مقاومت در برابر اشعه UV
پلی متیل متاکریلات در برابر تأثیرات مخرب اشعه ماوراء بنفش مقاوم است. این ویژگی آن را به یک جایگزین مناسب برای برخی از کاربردهای خارجی و محیط هایی با نور آفتاب می کند.
قابلیت پردازش
پلی متیل متاکریلات به راحتی قابل پردازش است. این پلیمر می تواند به صورت ریزدانه، صفحه، لوله یا شیت شکل داده شود و با استفاده از تکنیک های حرارتی و مکانیکی مختلف، به سادگی قابل قالب گیری است.
وزن سبک
پلی متیل متاکریلات دارای وزنی سبک است که آن را از شیشه و برخی دیگر از مواد پلیمری متمایز می کند.
مقاومت شیمیایی
این پلیمر مقاوم در برابر بسیاری از مواد شیمیایی است، از جمله اسیدها و قلیاها. با این حال، برخی از مواد شیمیایی قوی مانند مواد حل کننده آرگانیک ممکن است باعث تغییرات در سطح پلی متیل متاکریلات شود.
ترکیبی از این ویژگیها، پلی متیل متاکریلات را به یک ماده ی محبوب در صنایع مختلف مانند صنعت خودروسازی، الکترونیک، نورپردازی، بسته بندی، پزشکی و صنایع هنری تبدیل کرده است.